Sık Sorulan Sorular meme kanserinde erken teshis

Bu, doktorların meme kanseri belirtisi göstermeyen kişilerde erken kanser belirtilerini kontrol etme yöntemidir. Meme kanseri taraması için kullanılan ana test "mamografi" adı verilen özel bir röntgen türüdür.

Meme kanseri taramasının amacı kanseri, büyüme, yayılma veya sorun yaratma şansı olmadan önce erken tespit etmektir. Araştırmalar, meme kanseri taraması yaptırmanın bu hastalıktan ölme olasılığınızı azalttığını göstermektedir.

Farklı uzmanların meme kanseri taraması konusunda farklı önerileri vardır. Ayrıca, meme kanseri riski yüksek olan kişiler için tarama önerileri farklı olabilir. 

40 yaşından itibaren, taramanın faydaları ve dezavantajları hakkında doktorunuzla konuşmanız ve onların yardımıyla tarama yaptırıp yaptırmamaya ve ne zaman yaptıracağınıza karar vermeniz önemlidir. 

Meme kanseri riski yüksek olan bazı kişilerin taramaya 40 yaşından önce başlaması gerekebilir. Örneğin, meme kanseri riskinizi artıran belirli genlere (örneğin "BRCA" genleri) sahipseniz bu durum söz konusu olabilir. 

Mamografi ile düzenli tarama genellikle 74 yaşına kadar devam eder. Bazı kişiler sağlıklıysalar ve en az 10 yıl daha yaşamaları bekleniyorsa, bu yaştan sonra da düzenli mamografi yaptırmayı tercih edebilirler.

Taramanın ana faydası, doktorların kanseri tedavisi daha kolay olabilecek erken bir dönemde bulmalarına yardımcı olmasıdır. Bu, meme kanserinden ölüm riskini azaltır.

Özellikle 40 yaşından daha genç kişilerde özel bir neden olmaksızın yapılacak taramalar, yapılan çalışmalara göre gereksiz biyopsi sayısını artırmaktadır. Bunun nedeni 40 yaş öncesinde meme kanserinin çok nadir görülmesi ancak buna karşılık genç kadınların yoğun meme dokusunda yanıltıcı görüntülere rastlanmasının sık olmasıdır. 

Bu yanıltıcı görüntüler, hekiminizi biyopsiye zorlayabilir ve bu tür durumlarda alınan biyopsiler genelde hastalıksız çıktığı için hastalar gereksiz bir girişime maruz kalmış olur. 

Benzer bir yanlış bilgil ise kendi kendine meme muayenesinin düzenli yapılmasıdır. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki; kendi kendine meme muayenesi hiçbir meme kanserinin erken yakalanmasına faydası bulunmadığı gibi gereksiz hekim başvuruları ve dolayısıyla da gereksiz biyopsi sayısını artırmaktadır. 

Özetle, aksi önerilmedikçe 40 yaş altındaki kadınlar için düzenli meme kontrolu veya kendi kendine meme muayenesi potansiyel olarak gereksiz biyopsi riski barındırmaktadır.

Mamografi sırasında göğüsleriniz birer birer röntgenlenir. Her meme genellikle iki kez röntgenlenir, bir kez yukarıdan aşağıya ve bir kez yandan yana. Bu, radyoloğun tüm dokuyu iyi görebilmesi içindir. Meme dokusunun daha iyi görünmesini sağlamak için, bir hemşire veya teknisyen her memeyi 2 panel arasında düzleştirir. Bu rahatsız edici olabilir, ancak sadece birkaç saniye sürer.

Röntgenleriniz radyolog adı verilen bir doktor tarafından incelenecektir. Bunu hemen yapabilirlerse, sonuçları aynı gün alabilirsiniz. Değilse, sonuçlarınızı 30 gün içinde almalısınız.Özellikle 40 yaşından daha genç kişilerde özel bir neden olmaksızın yapılacak taramalar, yapılan çalışmalara göre gereksiz biyopsi sayısını artırmaktadır. Bunun nedeni 40 yaş öncesinde meme kanserinin çok nadir görülmesi ancak buna karşılık genç kadınların yoğun meme dokusunda yanıltıcı görüntülere rastlanmasının sık olmasıdır. 

Mamografi ile ilgili sık merak edilen bir başka konu da radyasyon maruziyetidir. Günümüzdeki modern cihazların sensör kapasiteleri geçmişe kıyasla çok arttığından yeni nesil cihazlar hem çok az radyasyon hem de çok az sıkıştırma yaparak çok kaliteli görüntüler elde edebilmektedir. Bir mamogram ile aldığınız radyasyon yaklaşık olarak dünyada 2 hafta yaşayarak çevremizden aldığımız radyasyona eşit derecede azdır. Yine cihazın memeyi fazla sıkıştırmaması nedeniyle geçmişte protez memeli kadınlara mamografi çekilemezken bu durum artık değişmiştir.

Mamografiniz anormal çıkarsa, panik yapmamaya çalışın. 10 vakadan 9'unda, anormal mamografi sonucu meme kanseri çıkmaz. Ne olduğunu anlamak için daha fazla test yaptırmanız gerekecektir.

• Doktor anormal sonucunuzun muhtemelen kansere bağlı olmadığını düşünüyorsa, 6 ay sonra başka bir mamografi önerebilir. Diğer durumlarda, daha fazla test yapacaklardır. Bu, memenizin bir bölümünü daha iyi görmek gerektiği için veya anormal sonucun kansere bağlı olabileceğini düşündükleri için olabilir. 

• Diğer testler arasında daha detaylı bir görüntü almak için daha fazla röntgen çekimi yapılan ayrıntılı bir mamografi veya mamografide görülen bir şeyi kontrol etmek için meme ultrasonu bulunabilir. Mamografiniz mamografiyi okumayı zorlaştırabilecek çok yoğun memeler gösteriyorsa, ultrason veya MRG de önerilebilir. 

• Bu testler endişe verici bir şey gösterirse, doktorunuz veya hemşireniz muhtemelen biyopsi isteyecektir. Biyopsi sırasında, bir doktor meme dokusundan örnek alır ve kanser kontrolü için laboratuvara gönderir. Bu en sık mamografi veya ultrason sırasında iğne ile yapılır. Ancak bazı durumlarda biyopsiler küçük bir ameliyat gerektirebilir.

Birçok uzman artık meme belirtisi olmayan kişiler için doktor veya hemşire tarafından yapılan meme muayenelerinin faydalı olduğuna inanmıyor. Doktor muayenesi sırasında bulunan kitlelerin çoğu aslında kanser değildir. Ayrıca, araştırmalar hem meme muayenesi hem de mamografi yapmanın sadece mamografi yapmaktan daha iyi olduğunu göstermemiştir.

Bazı kişiler kendi memelerini muayene etmek ister. Hiçbir çalışma kendi kendine meme muayenesinin meme kanserinden ölüm riskini azalttığını göstermemiştir ve çoğu uzman kendi kendine muayeneyi teşvik etmemektedir. Bazı uzmanlar "meme farkındalığı" adı verilen bir şeyi teşvik eder. Bu, kişisel meme kanseri riskinizi, memelerinizin normalde nasıl göründüğünü ve hissettiğini öğrenmeyi ve memelerinizde bir değişiklik fark ederseniz ne yapmanız gerektiğini içerir. Memelerinizde herhangi bir değişiklik fark ederseniz, doktorunuz veya hemşirenizle konuşun.

Tarama amaçlı meme MRG'leri herkes için uygun değildir. Mamografilere kıyasla, meme MRG'leri daha fazla "yanlış pozitif" sonuç verir ve bazen gereksiz biyopsilere yol açar. Yine de meme MRG'leri bazen meme kanseri riski yüksek olan kişilerde kullanılır. MRG'ler mamografilerin yerini almaz. İhtiyaç duyan kişilerde mamografilerle birlikte kullanılır.

Tarama için en iyi programın ne olduğu net değildir. Birçok uzman çoğu kişi için 2 yılda bir mamografi önerirken, diğerleri yılda bir mamografi önermektedir. Meme kanseri riskiniz yüksekse tarama programı da farklı olabilir. Risk düzeyinize ve tercihlerinize bağlı olarak ne sıklıkla mamografi çektirmeniz gerektiği konusunda doktorunuzla konuşun.